Zergatik LHE-a?
Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errentaren aldeko Legegintzako Herri-Ekimen hau bultzatzeko ideia honako egiaztapen honetatik sortu zen: 30 urtez errenta baldintzatuak izan ondoren, zehazki, Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta (DBE), Euskadin, ez da pobreziarekin, bazterketarekin eta hura jasotzeak dakarren estigmatizazioarekin amaitzeko gai izan.
Zer da LHE-a?
Herri-ekimen legegile bat (LHE) mekanismo bat da, herritarrek eta gizarte-taldeek lege-aldaketak proposatzeko eta alderdi politikoak horiek onartzera interpelatzeko balio duena. LHE bat bultzatzeko, gutxieneko sinadura kopuru bat bildu behar da (10.000 sinadura Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan) Legebiltzarrak ekimenari hel diezaion. Gure helburua da LHE baten bidez lege berri bat bultzatzea zerga-erreforma birbanatzaileago baten ondorioz, bizitza duina izateko diru-sarrera bat behar dela ezartzen duena -administrazio publikoak ordaindua-.
Zer proposatu genuen?
LHE honen bidez, Eusko Legebiltzarrari BALDINTZARIK GABEKO OINARRIZKO ERRENTA BAT ezarriko duen lege bat eztabaidatu eta onartzea proposatu genion, ESKUBIDE INDIBIDUAL GISA eta beste oinarrizko eskubide batzuekin parekagarria izango zena, hala nola osasunarekin edo hezkuntzarekin.
Zer gertatu zen hurrengo hilabeteetan?
2022ko otsailaren 18an aurkeztu zitzaion Legebiltzarreko Mahaiari LHE-a, eta onartu ondoren, LHE-aILP Legebiltzarrean eztabaidatzeko behar ziren 10.000 laguntzak jasotzeko prozesuari ekin genion.
Ondorengo lau hilabeteetan, herritarren eztabaida-prozesuak eta batzarrak hasi genituen, herritarren agendan gizarte justuago baten etorkizuneko garapenerako funtsezko ardatza izango zen tresna sartzeko, pobrezia amaituko zuena, aukeratzeko autonomia handiagoa ahalbidetuko zuena, aberastasuna birbanatzen lagunduko zuena eta, aldi berean, planetarekin modu jasangarriagoan bizitzeko aukera emango ziguna.
Horretarako, Sustatzaile bat eratu genuen, gizarteko hainbat esparrutatik etorritako pertsonez osatua, legearen alderdi guztiak koordinatuko zituena, eta abar.
Ekimena legez aurkeztu ondoren, ekimena gizarteko eremu guztietara zabaltzeko aukera emango zuten tokiko batzarrak eratu genituen. Horrela, hitzaldi, eztabaida, informazio-mahai eta abarren bidez, gutxieneko sinadurak lortu ahal izango zituen ekimena Eusko Legebiltzarrera bideratu ahal izateko. Legebiltzarrean, alderdi politiko guztiek herritarren proposamenarekiko jarrera hartu behar izan zuten. Azkenik, Eusko Legebiltzarreko Osoko Bilkurak ez zuen onartu LHE hori izapidetzea, kontrako 47 botorekin (EAJ-PNV, PSE/PSOE, PP+Ciudadanos eta VOX) eta aldeko 26rekin (EH Bildu eta Elkarrekin/Podemos-IU).